to ponad 2 proc. PKB wytworzonego w Polsce

Na zlecenie Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej powstała druga część ekspertyzy dotyczącej likwidacji kopalń węgla kamiennego dla sektora okołogórniczego. Jej autorami są eksperci z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Ekspertyza została przesłana do wicepremiera i ministra aktywów państwowych Jacka Sasina.

Raport potwierdza, sygnalizowane wcześniej, daleko idące negatywne skutki procesu transformacji, zarówno dla firm, jak i całych regionów górniczych. Z przeprowadzonych analiz wynika konieczność natychmiastowego wdrożenia polityki zinstytucjonalizowanej pomocy przedsiębiorstwom silnie uzależnionym od relacji z górnictwem – pisze w liście do wicepremiera Janusz Olszowski, prezes GIPH.

Zaapelował o włączenie reprezentacji firm okołogórniczych we wszelkie działania rządowe, związane z pracami nad systemami wsparcia procesu transformacji.

W raporcie UE czytamy, że górnictwo oraz przedsiębiorstwa okołogórnicze to ponad 2 proc. PKB wytworzonego w Polsce w 2019 r., co daje równowartość 32,4 mld zł.

Poziom wydobycia i kondycja ekonomiczna kopalń będzie wpływać szczególnie na liczną grupę podmiotów gospodarczych tworzących otoczenie górnictwa (według różnych źródeł – od 370 do ponad 900 firm) – szacujemy, że liczba pracowników zatrudnionych w tych firmach to w przybliżeniu 120.000 pracowników, choć może okazać się, że jest to wartość niedoszacowana. Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa szacuje, że tych firm jest znacznie więcej, nawet kilka tysięcy, i tworzą one ok. 400 tys. miejsc pracy – piszą naukowcy.

Ich zdaniem przedsiębiorstwa okołogórnicze są w różnym stopniu powiązane z górnictwem, co ma wpływ na elastyczność i zdolność do wprowadzania zmian.

Oceniając zdolność przedsiębiorstw do zmian można wskazać, że 46 proc. przedsiębiorców zadeklarowało brak możliwości realnej zmiany profilu działania bez istotnej pomocy (wyniki badań przeprowadzonych na próbie 207 przedsiębiorstw okołogórniczych).

Analiza porównawcza z procesami restrukturyzacji górnictwa w Niemczech wskazuje, że likwidacja 33.000 miejsc pracy trwała ponad 11 lat i kosztowała około 15 mld Euro. W regionach transformowanych bezrobocie było dwukrotnie wyższe (wynosiło 11- 12 proc.), niż w regionach niezwiązanych silnie z górnictwem (5-6 proc.) - czytamy.

Utracone przychody z danin w l. 2021-2050 wyniosą od 54 do 137 mld zł. Na podstawie przedstawionych danych można szacować, uwzględniając wielkość sektora okołogórniczego w Polsce, że koszty restrukturyzacji wyniosą szacunkowo 200- 250 mld zł w okresie 2021-2040. Koszt restrukturyzacji dotyczy jedynie sektora okołogórniczego.

Analiza mikroekonomiczna została przeprowadzona w węższym przedziale czasu, ponieważ badane przedsiębiorstwa przestaną być rentowne do roku 2040 oraz ze względu na wielkość próby dalsza prognoza finansowa jest nie do oszacowania.

Do 2040 r., przy założeniu spadków produkcji węgla wszystkie 25 przedsiębiorstw poddanych analizie przestanie być rentowne. Analizy finansowe doprowadziły do stwierdzenia, że aby móc realnie pomóc przedsiębiorstwu spośród 25 badanych średnioroczna pomoc dla każdego z tych podmiotów powinna wynieść niemal 19 mln zł - czytamy w raporcie.

Bez takiej pomocy, przy poczynionych założeniach i braku przeorientowania i zmiany profilu działania w samych przedsiębiorstwach pierwsze z nich przestaną być rentowne w 2022 r.